Analiza cen transferowych stanowi jeden z kluczowych elementów lokalnej dokumentacji cen transferowych. Sporządzenie analizy odpowiednio oddającej istotę dokumentowanej transakcji kontrolowanej stanowi esencję dokumentacji, gdyż właśnie to dzięki analizie podatnik udowadnia, iż stosuje ceny na rynkowym poziomie w ramach transakcji z podmiotami powiązanymi.
Regulacje w zakresie analiz cen transferowych zostały ujęte w art. 11q ust. 1 pkt 3 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: Ustawa o CIT). Wskazany przepis wskazuje, iż analiza cen transferowych, będąc obowiązkowym elementem dokumentacji cen transferowych, powinna stanowić analizę porównawczą lub, jeśli sporządzenie analizy porównawczej nie jest właściwe w świetle danej metody weryfikacji cen transferowych albo nie jest to możliwe przy zachowaniu należytej staranności, podatnik powinien przygotować analizę zgodności. W ramach opracowania skupiono się wyłącznie na aspekcie sporządzania analiz porównawczych.
Sporządzenie analizy porównawczej jest nierozerwalnie powiązane z doborem kryteriów selekcji determinujących zakres przedmiotowy analizy. Pewna przewrotność w tytule artykułu wskazuje na trudności, jakie niekiedy może nastręczać zarówno dobór kryteriów do selekcji próby, jak również ich odpowiednie dostosowanie do warunków zastosowanych w ramach badanej transakcji kontrolowanej. Pierwszym krokiem, od którego zależą dalsze etapy sporządzania analizy porównawczej, jest określenie metody weryfikacji cen transferowych. Wybór metody determinować będzie, z jakiej (i czy w ogóle) bazy danych w procesie opracowywania analizy skorzystamy, co rzutuje na odpowiedni proces wyboru kryteriów selekcji.
Selekcja kryteriów w ramach sporządzania analizy porównawczej poprzez porównanie zewnętrzne stanowi jej kluczowy etap. Kryteria należy dobierać tak, aby w jak najbardziej dokładny i obiektywny sposób odzwierciedlić metodykę i przebieg transakcji kontrolowanej. W ramach ustalania odpowiednich kryteriów dysponujemy relatywnie szerokim arsenałem, pozwalającym zarówno na znalezienie porównywalnych podmiotów niepowiązanych bądź zestawu umów (transakcji) realizowanych przez niezależne podmioty na rynku, które są porównywalne do profilu analizowanej transakcji kontrolowanej.
Podstawowym kryterium jest zwyczajowo kryterium branży, w ramach którego należy zadać kryteria odpowiadające charakterystyce transakcji (np. dla transakcji świadczenia usług transportowych analizę zawęzić należy do podmiotów świadczących usługi transportowe). W zależności od stopnia skomplikowania analizowanej transakcji, w standardowych bazach danych stosować można kryterium kodu PKD bądź też kryterium wyszukiwania przy wykorzystaniu słów kluczowych, związanych z transakcją kontrolowaną.
Dalej, istotne kryterium stanowi zazwyczaj kryterium obrotów. Celem niniejszego ograniczenia jest znalezienie podmiotów lub umów, które są porównywalne do badanej transakcji kontrolowanej pod względem jej wartości. W określonych rodzajach transakcji zasadnym jest także zastosowanie kryterium wysokości sumy bilansowej, jeśli wyłącznie kryterium obrotów nie odzwierciedla sposobu realizacji transakcji oraz pozycji podmiotów biorących w niej udział.
Ważnym kryterium jest też kryterium geograficzne. Z uwagi na istotne różnice, występujące między różnymi rynkami, należy dopasować region do miejsca realizacji transakcji, celem eliminacji różnic (np. różnice makroekonomiczne, otoczenie legislacyjne, stabilność rynku), występujących pomiędzy poszczególnymi państwami/regionami.
Kluczowe jest również ograniczenie czasowe badania. Wytyczne OECD wskazują, że co do zasady należy korzystać z danych najnowszych, dostępnych na dzień sporządzania analizy. W zależności od rodzaju transakcji, zastosować można również dane z kilku lat, celem wyeliminowania efektów cyklu koniunkturalnego na przestrzeni lat.
Pozostałe kryteria stanowią zazwyczaj techniczny aspekt sporządzenia analizy porównawczej, a zaliczyć tutaj należy m.in. dobór odpowiedniej formy prawnej, kryterium wykluczające podmioty powiązane lub transakcje zawierane między podmiotami powiązanymi, kryterium dostępności danych (np. jeśli analizę bazujemy na okresie 3-letnim, to należy upewnić się, że w próbie znajdą się wyłącznie podmioty, które posiadają wystarczające dane finansowe z tego okresu), kryterium aktywności czy też kryterium posiadania przez podmiot strony internetowej.
Kryteria selekcji stanowią kluczowy aspekt analizy porównawczej, pozwalający na dopasowanie jak najbardziej porównywalnej próby do badanej transakcji kontrolowanej, celem udowodnienia rynkowego charakteru ceny w niej zastosowanej. Odpowiedni ich dobór stanowi więc najistotniejszy aspekt analizy, determinujący jej rzetelność oraz obiektywny charakter w odniesieniu do badanej transakcji, realizowanej między podmiotami powiązanymi.
Jeżeli mają Państwo wątpliwości w kwestii przygotowania analizy porównawczej w sposób zapewniający zgodność z regulacjami w zakresie cen transferowych, zapraszamy do kontaktu w celu nawiązania współpracy w tym aspekcie.
